ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ-ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

Παλαιότερα στην Ελλάδα (οι παλαιότεροι θα το θυμούνται) οι νεότεροι το γνωρίζουμε από τις αφηγήσεις των μεγαλύτερων σε ηλικία, στα οικοδομικά και όχι μόνο επαγγέλματα υπήρχε ο τεχνίτης ο οποίος γνώριζε τη δουλειά και είχε κάποιον ή κάποιους βοηθούς τους οποίους απασχολούσε με ελάχιστο ημερομίσθιο. Ο βοηθός καθόταν πολλά χρόνια στη «δούλεψη» του μάστορα και εκτελούσε αγόγγυστα τις βοηθητικές δουλειές. Κάποια στιγμή που ο μάστορας θεωρούσε ως την καταλληλότερη, αποκάλυπτε τα μυστικά της ειδικότητάς του στο βοηθό, οπότε και αναβαθμιζόταν και ο ίδιος σε τεχνίτη.

Η γνώση λοιπόν μεταφερόταν από τεχνίτη στο βοηθό του δια μέσου των αιώνων θα μπορούσαμε να πούμε. Κατά τη δεκαετία του ΄50 η τεράστια ανάπτυξη της «σύγχρονης» πολυκατοικίας και η τεράστια ανάπτυξη των μεγάλων πόλεων, άλλαξε τα μέχρι τότε δεδομένα.

Πρώτον άλλαξε το τρόπος δόμησης. Μέχρι τότε η δόμηση είχε συγκεκριμένους κανόνες και άτυπες προδιαγραφές με συγκεκριμένα πάντα δομικά υλικά. Η αρχιτεκτονική των κτηρίων άλλαζε μεν από τόπο σε τόπο αλλά μέσα στο μικρό άστυ ή το χωριό η βασική γραμμή δόμησης ήταν η ίδια. Η σε βάθος χρόνου επανάληψη της ίδιας εργασίας και το πλήθος παρόμοιων έργων, είχε ως αποτέλεσμα την καταγραφή των ευπαθών σημείων από τις εκάστοτε συντεχνίες και τη διόρθωση των τεχνικών λαθών. Η αργή αλλά σταθερή βελτίωση των κατασκευών οδήγησε σε μια υψηλής ποιότητας εφαρμογή.

Με την ιλιγγιώδη αλλαγή στη δόμηση όμως που επέφεραν τα μεγάλα μηχανήματα, η βιομηχανοποίηση της κατασκευής, η αλλαγή στη δόμηση στην αρχιτεκτονική της σύγχρονης πόλης και των κτηρίων, η εφεύρεση του ανελκυστήρα και τέλος η αλλαγή και βιομηχανοποίηση των δομικών υλικών, οι τεχνίτες δε μπορούσαν να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση και χαμηλότερης ποιότητας τεχνικό προσωπικό πήρε τη θέση τους. Πλέον η κατασκευή από την ποιότητα περνάει στη γρήγορη και μεγάλη απόδοση.

Οι βασικές τεχνικές προδιαγραφές χάθηκαν καθώς το επιστημονικό τεχνικό δυναμικό της χώρας δεν μπόρεσε και το ίδιο να τις προσαρμόσει ολοκληρωμένα και συστηματικά στα καινούργια δεδομένα. Σε άλλες χώρες όπου οι αλλαγές ήταν πιο σταδιακές και όχι τόσο μεγάλες, και όπου η βιομηχανική κουλτούρα που δεν επέτρεπε το λάθος γιατί στη βιομηχανία το λάθος σημαίνει μεγάλη οικονομική ζημία, διατηρήθηκαν υπό τη μορφή γραπτών κανόνων, τους οποίους τόσο οι Επαγγελματικές Ενώσεις όσο και τα Πολυτεχνεία προσάρμοσαν και βελτίωσαν σημαντικά. Έτσι στη Γερμανία επέζησαν και συνεχίζουν ως DIN για παράδειγμα.

Με βάση τώρα αυτές τις προδιαγραφές, η τεχνική εκπαίδευση μπορούσε να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην παραγωγή υψηλής ποιότητας τεχνικών, οι οποίοι με τη σειρά τους κατέστησαν πιο ανταγωνιστικές (λόγω της υψηλής τους τεχνογνωσίας) τις τεχνικές εταιρείες της χώρας τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι γερμανικές τεχνικές εταιρείες να έχουν ένα εξωστρεφές πρόσωπο και να παίρνουν μεγάλα έργα σε όλο τον κόσμο.

Οι υψηλές προδιαγραφές με τη σειρά τους οδήγησαν και τις βιομηχανίες στο να βελτιώσουν την ποιότητα των δομικών υλικών ώστε να ανταποκριθούν στις υψηλές απαιτήσεις. Με τον τρόπο αυτό τα γερμανικά υλικά δόμησης έγιναν τα πλέον αξιόπιστα σε ποιότητα και ανταγωνιστικά στον κόσμο.

Σήμερα στην Ελλάδα για τα περισσότερα τεχνικά επαγγέλματα δεν υφίσταται καν επαγγελματικό περίγραμμα. Ο καθένας είναι πράγματι ότι δηλώσει, για να θυμηθούμε τον μακαρίτη Κωνσταντίνο Καραμανλή. Εθνικές Τεχνικές Προδιαγραφές δεν υπάρχουν και όσες ελάχιστες υπάρχουν δεν παρακολουθούνται. Επειδή δεν υπάρχουν προδιαγραφές δεν υπάρχουν και τεχνικές σχολές.

Όλα τα παραπάνω είχαν και έχουν ως συνέπεια μια χαμηλής ποιότητας κατασκευή με πολλά ευπαθή σημεία και υψηλό κόστος από τα λάθη που γίνονται, τόσο κατασκευαστικό όσο και λειτουργικό κατά τη χρήση του κτηρίου. Οι ελληνικές τεχνικές εταιρείες δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις μεγάλες ευρωπαϊκές αντίστοιχες και το τεχνικό προσωπικό της χώρας δεν μπορεί εύκολα να βρει απασχόληση ως τέτοιο στο εξωτερικό.

Το μέλλον του τεχνικού κόσμου φαντάζει δυσοίωνο. Προσωπικά θεωρώ κάτω από ένα όραμα ολόκληρου του τεχνικού κόσμου για υψηλή ποιότητα κατασκευής και σταθερή προσήλωση στο «πρασίνισμα» των τεχνικών προδιαγραφών και άρα της εγχώριας παραγωγής δομικών υλικών, σε συνδυασμό με υψηλή τεχνική κατάρτιση, μπορεί το μέλλον αυτό σύντομα να αλλάξει πορεία και να συνεισφέρει σημαντικά σε μια ανάκαμψη του δομικού κλάδου.

Για όλα απαιτείται όραμα σχεδιασμός και στόχοι που πρέπει συστηματικά να παρακολουθούνται. Το ίδιο ισχύει και για τον τεχνικό κόσμο της χώρας. Ο ρόλος των Επαγγελματικών Ενώσεων και των Τεχνικών Σχολών στην επίτευξη των στόχων αυτών είναι σημαντικός.

 

Γιώργος Μαυρουλέας

Αντιπρόεδρος ΠΣΕΜ